Ramona Schalkwijk

Midden in het Groene Hart melkt Ramona Schalkwijk ruim honderd koeien met drie melkrobots. Gedreven door haar behoefte om bij te dragen aan het welzijn van mensen, nam ze in 2016 het 55 hectare grote bedrijf over van haar vader. Ze koos bewust voor een andere weg en de komende tien jaar wil ze het bedrijf verder extensiveren: minder koeien en meer plantaardige eiwitten. Het Zeven Vinkjes-project is voor haar een transitieversneller. 

Ramona wilde als kind al boer worden, maar haar vader stimuleerde haar om ‘een ander vak te leren’. Ze werd uiteindelijk fysiotherapeut voor mens en dier. Ze ziet in die rol als geen ander de noodzaak voor preventie en de belangrijke rol die daarbij is weggelegd voor gezonde producten en een fijne leefomgeving. De wens om daaraan bij te dragen, motiveerde Ramona op haar 34e om het familiebedrijf in Montfoort alsnog over te nemen. 

Op de melkveehouderij genaamd Bloemenweide Boerderij, zijn de afgelopen jaren al veel stappen gezet. De dieren grazen er op 23 ha kruidenrijk grasland en de melk wordt verwerkt tot lokale producten. Zo’n 30% van de melk komt terecht in producten als brie, kaas, ijs en vindt samen met eigen vlees via de boerderijwinkel Oogst direct zijn weg naar consumenten. Ook wordt er geleverd aan cateraars en retail uit de omgeving. 

Op weg naar extensivering en meer plantaardig 
Ramona ziet haar boerderij bovenal als een boerenbedrijf dat moet renderen, maar wel in balans met mens, dier en omgeving. De rol van natuur wordt de komende jaren belangrijker en dus moet de balans tussen het aantal dieren en de hoeveelheid grond nog verder verbeteren , of er zullen dus minder koeien per hectare gehouden gaan worden. Daardoor wordt er op termijn ook voldaan aan de voorwaarden van het Zeven Vinkjes-project. Vooral de 1,5 koe per hectare en minimaal 3000 uur weidegang per jaar zijn vergaande stappen voor haar bedrijf. 

Neem bijvoorbeeld de uitbreiding naar 3000 uur weidegang per jaar. Doordat Ramona met melkrobots melkt, is deze verdubbeling behoorlijk complex. Dankzij het Zeven Vinkjes-project kan ze investeren in een halsbandsysteem, waardoor de koeien beter gestuurd kunnen worden tussen stal en wei. 
 
Een deel van de koeien zal vervangen worden door notenbomen en bessenstruiken. Die dragen bij aan de biodiversiteit én de eiwittransitie. Ramona is er kritisch op dat het mes altijd aan twee kanten snijdt: de bessen en noten zorgen voor een extra verdienmodel, gezonde producten voor de mens en het landschap wordt er beter van.  
Een belangrijk doel is daarnaast om zoveel mogelijk melk te verwerken tot eigen producten en lokaal te verkopen. Zo wil Ramona minder afhankelijk worden van onvoorspelbare melkprijzen en kan ze een rendabel, natuurinclusief bedrijf neerzetten. 

Het Zeven Vinkjes-project als transitieversneller 
Voor Ramona betekent deelname aan het Zeven Vinkjes-project dat ze sneller concrete stappen kan zetten op weg naar het natuurinclusieve bedrijf dat ze voor ogen heeft. Ondanks dat ze zelf al veel veranderingen heeft gerealiseerd, bleef de grote extensiveringsslag nog buiten bereik. Dit project geeft precies de benodigde steun waardoor Ramona nu al kan investeren in maatregelen die anders pas later mogelijk zouden zijn.  
 
Daarnaast maakt het project de overstap naar biologische landbouw haalbaar. De kosten die verbonden zijn aan het voldoen aan de biologische mestnorm, waren eerder een flinke drempel. Met de vergoeding van het Zeven Vinkjes-project kan Ramona deze overgang nu wél realiseren. De verdere extensivering naar 1,5 GVE/ha is net als voor vele andere melkveehouders een uitdaging voor de BloemenweideBoerderij. Extensiveren door meer land aan te kopen is gewild, maar mede hierdoor stijgen de grondprijzen nog meer, en is de beschikbaarheid laag.  

Urgenda gaat hierin samen met de boeren op zoek naar de mogelijkheden per situatie. 
Voor Ramona is dat de omschakeling naar een biologisch en natuurinclusiefbedrijf met een nieuwe, aantrekkelijk afzetmarkt en dus een stabieler bedrijfsmodel.